Foto: a3aanw
Voormalig VPRO-radiomaker Klaas Vos is de enige predikant in de ledenraad van Ajax. Hij zit er inmiddels zes jaar. De afgelopen tijd heeft hij met lede ogen aangezien hoe de club bezig is zich min of meer ten gronde te richten. In een interview met dagblad De Pers luchtte de predikant te Ossendrecht zijn hart. Mooie stichtelijke woorden van een insider.
‘Normaal praten we na over de preken, maar de laatste maanden wilden mensen eerst weten hoe het nu verder moet met Ajax en waarom de zaak daar zo uit de hand is gelopen. Dan kom je thuis, zet je de televisie aan en zie je dat het Journaal opent met Ajax, nog voor het nieuws van een klein jongetje dat ons land wordt uitgezet. Later zap je naar andere actualiteitenprogramma’s en zie je dat het alleen over Ajax gaat. Nederland is he-le-maal gek geworden.’
‘Volgens Rinus Michels is voetbal oorlog. Maar oorlog heeft altijd twee componenten die daaraan ten grondslag liggen: religie en economie. Wat je bij Ajax ziet, is dat er een soort Noord-Iers conflict is ontstaan waarin getwist wordt over de absolute waarheid. Dan kom je dus bij het geloof. Voor heel veel mensen is Johan Cruijff een God, hij wordt niet voor niets El Salvador of de Messias genoemd. En een God heeft volgelingen die hem blindelings geloven.’
‘Er zijn machinaties op gang gekomen die me erg doen denken aan de ouderwetse methode van de Jehova-getuigen: voet tussen de deur en eventueel met een breekijzer naar binnen dringen. Ik heb gelijk en dat zal ik krijgen ook! Een van die volgelingen, Rutger Koopmans, heeft toegegeven dat hij de werkwijze van de Russische maffia als voorbeeld heeft genomen voor de machtsstrijd. Dan laat je dus openlijk weten dat je crimineel bezig bent. Misschien dat Cruijff er niet direct voor verantwoordelijk is, maar er is door zijn kamp wel een oorlogszuchtige sfeer gecreëerd die slachtoffers heeft geëist.’
‘Zie Ajax als een dorp, waar allerlei mensen wonen die hebben bijgedragen aan de geschiedenis. Neem de 93-jarige meneer Schoevaart, die al meer dan tachtig jaar lid is van de club. Is hij een mindere Ajacied dan een groep voetballers? Of neem andere vrijwilligers, die nog nooit tegen een bal hebben getrapt, maar wel al hun vrije tijd in Ajax steken, meer dan al die spelers bij elkaar. Zijn dát dan mindere Ajacieden? Ik dacht het niet. Al die mensen zeggen dat ze Ajax dienen, maar wélk Ajax dan? Deze hele situatie doet me denken aan de beginperiode van het christendom toen er ook felle twisten ontstonden over de interpretatie van het geloof.’
‘De laatste succesvolle periode van de club was onder Louis van Gaal, maar daarna is het helemaal fout gegaan. We zijn onszelf Godenzonen gaan noemen, we hadden opeens een soort arrogantie over ons heen dat we de beste van de wereld waren en zouden blijven. We zijn verschrikkelijk in onze onfeilbaarheid gaan geloven. We moesten groot worden, groter dan bij ons paste. We moesten naar een groter stadion, we moesten opeens naar de beurs. Wij waren David die op een slimme manier Goliath had verslagen, maar daarna zelf ging geloven dat hij Goliath was. Net als Cruijff, want ook hij is altijd blijven geloven in zijn eigen grootheid. De grond is onder zijn voeten verdwenen.’
‘Na de periode van Van Gaal is deze sport gegijzeld door de economie. Het hele voetbal is erdoor verziekt. Clubs maken schulden, die altijd ten koste gaan van iemand. Vaak is het de gemeenschap die ervoor moet opdraaien. Na het Bosman-arrest dachten voetballers dat ze vrij zouden zijn, maar niets is minder waar. Ze zijn slaven geworden, of beter nog: het zijn hoeren geworden. Ze laten hun kunstjes zien en vragen dan wie er het meest voor wil betalen. Soms moet ik terugdenken aan de mensen die in 1954 fel tegenstander waren van betaald voetbal. Misschien hadden zij al profetische gaven om te zien dat de sport ten onder zou gaan aan de zucht naar meer geld.’
‘Bobby Haarms heeft mij herhaaldelijk verteld dat hij het mooi zou vinden als Ajax ooit nog een keer de kennis van Louis van Gaal én Johan Cruijff in huis zou hebben. Hij heeft met beiden gewerkt en was ervan overtuigd dat die twee werelden het beste voor de club zouden zijn. Nu hadden we dat bijna voor elkaar gekregen. Het zou de grootste zegen zijn in deze vloekperiode van de club, maar het dreigt niet door te gaan. En waarom? Omdat mensen zich niet over hun eigen ego kunnen heen zetten. En die mensen zeggen dan dat ze het beste met Ajax voorhebben. Nu gaat de club kapot en lacht de hele wereld ons uit.’
‘Wie Cruijff heeft zien voetballen, is betoverd door de schoonheid van het spel. Het virus voor Ajax zit zo diep dat het er niet uit kan. Ik ben dol op het spel, op de club, maar soms hoop ik dat God mij van dit Ajax-virus kan verlossen.’
Lees ook:Live Blog: Sparta – Ajax